Εμφανιζόμενη ανάρτηση

200 χρόνια μετά

  6ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Μια διαδικτυακή πρωτοβουλία του σχολείου μας ...200 χρόνια μετά κάνουμε τη συμμετοχή μας ...μέρος της εμβλημ...

Σάββατο 31 Δεκεμβρίου 2022

Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2022

Πρωτοχρονιάτικα Κάλαντα... Μπερδέματα και ξεμπερδέματα ...στην τάξη!!!

 Να τα πούμε;




Γιατί ο έρωτας θα έχει πάντα τον τρόπο του... Έμπνευση και ευρηματικότητα θα χαρακτηρίζουν την εκδήλωσή του.

Μπορεί να ξέρουμε τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς, πόσοι όμως έχουμε ερμηνεύσει τα λόγια τους;
Κι αν τα φέρουμε στο μυαλό μας, γρήγορα θα καταλάβουμε πως τα λόγια τους είναι κάπως...
Προσωπικά πολλές φορές είχα μπερδευτεί -νομίζω πως όλοι μας το έχουμε πάθει- όμως μια ενημερωτική εκπομπή με κάλαντα και οι σχετικές αναζητήσεις τα ξεμπερδεύουν όλα.
Γιατί ο «Άγιος Βασίλης έρχεται και δεν μας καταδέχεται»; Τι είναι το «ζαχαροκάντυο ζυμωτή» και από που και ως που λέμε «Ψηλή μου δεντρολιβανιά» στα κάλαντα;
Μεγάλο μπέρδεμα... το αναρωτηθήκαμε και στην τάξη.Τι θέλει να πει ο δημιουργός;
Τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα ήταν ένα τραγούδι αγάπης.
Τι σημαίνουν οι στίχοι τους ;
Η ιστορία ξεκινά στο Βυζάντιο και την χαρακτηρίζει η αγάπη.
Εκείνα τα χρόνια οι φτωχοί και χαμηλών κοινωνικών στρωμάτων άνθρωποι δεν είχαν το δικαίωμα να μιλούν στους αριστοκράτες, παρά μόνο σε μεγάλες γιορτές, όπου μπορούσαν να τους απευθύνουν ευχές.
Κάποιος νεαρός λοιπόν, ταπεινής καταγωγής, ήταν ερωτευμένος με μια αρχοντοπούλα, απλησίαστη όμως για την ταπεινότητά του.
Ετσι αποφάσισε ανάμεσα στα κάλαντα του Μεγάλου Βασιλείου, να εντάξει και ένα ερωτικό ποίημα, που είχε συνθέσει, είχε τον λόγο του καθώς αυτό αποκαλύπτει η συνέχεια.
Αρχίζει λοιπόν και βάζει ενδιάμεσους στίχους ανάμεσα στις ευχές - έρωτας εμπνευσμένος και ευρηματικός - με σκοπό να εκδηλώσει με αυτόν τον πρωτότυπο τρόπο τον έρωτά του για εκείνη.
Με αυτόν τον τρόπο και τα κάλαντα θα έλεγε, ακολουθώντας τους κοινωνικούς κανόνες αλλά ταυτόχρονα θα «παίνευε» την καλή του.
Έτσι την αποκάλεσε ψηλή, σαν δεντρολιβανιά και επειδή φορούσε ένα από τα ψηλά κωνικά καπέλα της βυζαντινής εποχής με το τούλι στην κορυφή, την παρομοιάζει με Εκκλησιά με τ’ Άγιος θόλος (θόλος εκκλησίας).
Της λέει ότι δεν τον καταδέχεται (παρ΄όλο που έρχεται ο Άγιος Βασίλης) γιατί είναι αρχόντισσα κυρία.
Τέλος κλείνει με όμορφα λόγια.
Την λέει ζαχαροκάντυο ζυμωτή, δηλαδή φτιαγμένη από ζάχαρη και την παρακαλεί να του ρίξει μια ματιά (δες και με το παλικάρι).
Στα χρόνια που ακολούθησαν οι στίχοι αυτοί λέγονταν από όλους τους νέους της βυζαντινής εποχής για αυτό και διασώθηκαν καθώς από μια περίπτωση ενός μόνο νέου δεν θα ήταν δυνατόν να υπάρχει τόση διάδοση του ποιήματος -χωρίς πολλούς θετικούς πολλαπλασιαστές- μέσα στην αυτοκρατορία, σε μια εποχή μάλιστα που η διακίνηση των ποιημάτων δεν ήταν τόσο εύκολη.
Σε μια εποχή λοιπόν που τα κάλαντα δεν τα έλεγαν τα μικρά παιδιά αλλά οι νέοι (δες κι εμέ το παλικάρι λένε στα κάλαντα), έβρισκαν την ευκαιρία με τα κάλαντα να επισκεφθούν τα σπίτια των αγαπημένων τους κοριτσιών και να δουν και να εκφράσουν την αγάπη τους με τον καλυμμένο τρόπο των καλάντων.
Έτσι φτάνουμε σε πιο χειροπιαστές μαρτυρίες και στην διάδοση ενός όμορφου χριστουγεννιάτικου εθίμου.
Γράφει σχετικά (ο καθηγητής Καραμάτσκος Δημήτρης- Μάστερ Θρησκειολογίας)
"Αργότερα στην Ανατολική Ρωμυλία το έθιμο να λένε οι νέοι τα κάλαντα στα σπίτια των κοριτσιών τηρούνταν μέχρι και τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, σύμφωνα με τις διηγήσεις της μητέρας μου (Ανατολική Ρωμυλία, Καρυές), και η συνήθεια αυτή των Καρυωτών μεταφέρθηκε και στα Γιαννιτσά όπου κατέφυγαν ως πρόσφυγες και εγκαταστάθηκαν (στο Συνοικισμό των Καρυωτών)".
Πολλοί καλαντιστές σήμερα αλλοιώνουν τον στίχο «και δεν μας καταδέχεται» και τον μεταβάλλουν σε «και όλους μας καταδέχεται», γιατί νομίζουν ότι ο Άγιος Βασίλης που έρχεται δεν είναι δυνατόν να μη μας καταδέχεται, αγνοώντας ότι ο στίχος αυτός απευθύνεται στην ακατάδεκτη νέα!!! Το έχω κάνει και εγώ...
Στους στίχους των καλάντων που ακολουθούν οι "μονοί στίχοι" είναι οι στίχοι των καλάντων που αναφέρονται στον Άγιο Βασίλειο, που γιορτάζει την πρωτοχρονιά και "οι ζυγοί" αυτοί που απευθύνονται στην κοπέλα. Σε παρένθεση οι επεξηγήσεις που αφορούν στην κοπέλα».
Κάλαντα Πρωτοχρονιάς
1. Αρχιμηνιά και αρχιχρονιά
2. Ψηλή μου δεντρολιβανιά (που είσαι ψηλή σαν δεντρολιβανιά)
3. και αρχή καλός μας χρόνος
4. εκκλησιά με τ’ άγιο θόλος (με το καπέλο είσαι σαν εκκλησιά με τον τρούλο)
5. Αρχή που βγήκε ο Χριστός, άγιος και πνευματικός
6. στη γη να περπατήσει και να μας καλοκαρδίσει (αν βγει να περπατήσει θα ευφρανθούν οι καρδιές μας)
7. Άγιος Βασίλης έρχεται
8. και δεν μας καταδέχεται (δεν καταδέχεται η κοπέλα)
9. από την Καισαρεία
10. συ είσαι αρχόντισσα κυρία (εσύ η κοπέλα μου είσαι αρχόντισσα)
11. Βαστάει εικόνα και χαρτί
12. ζαχαροκάντιο ζυμωτή (είσαι σαν γλυκό ζυμωμένο, σαν ζαχαροκάντιο)
13. χαρτί και καλαμάρι
14. δες κι εμέ το παλικάρι (κοίτα και μένα το παλικάρι)
15. Το καλαμάρι έγραφε
16. την μοίρα του την έλεγε (τη μοίρα του παληκαριού, την ατυχία του;;)
17. και το χαρτί ομίλει
18. άγιε μου, άγιε μου καλέ Βασίλη (ή ο στίχος αυτός υπάρχει σε πολλές εκδοχές και είναι η ακροτελεύτεια αναφώνηση του νέου προς τον Άγιο Βασίλη)
Αυτά τα παράδοξα κάλαντα πέρασαν από γενιά σε γενιά και έγιναν τα πιο διαδεδομένα σε όλη την Ελλάδα.
Ακούγοντας σήμερα τα κάλαντα, ακούμε και την ερωτική εξομολόγηση του φτωχού νέου του Βυζαντίου στην αριστοκράτισσα καλή του.
Ο έρωτας πάντα ...θα έχει τον τρόπο του!!!
Καλή Πρωτοχρονιά!!!
Καλή Χρονιά!!!

Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2022

Αναπνοή και υγεία

 ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΗ μελέτη του μαθήματος του βιβλίου πατάμε  ΕΔΩ


Το οξυγόνο είναι πολύτιμο για τη ζωή.

 Με την αναπνοή ο oργανισμός μας εφοδιάζεται με το απαραίτητο οξυγόνο.

 Κατά την αναπνοή, όμως, μαζί με τον αέρα εισπνέουμε και μικρόβια, σκόνη και άλλα βλαβερά σωματίδια. 

Η ποιότητα της ζωής μας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πόσο καθαρός είναι ο αέρας που αναπνέουμε. Στις μεγάλες πόλεις πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από αναπνευστικά προβλήματα. 

Η σωστή διατροφή, η άσκηση, οι εκδρομές στην εξοχή και ο αερισμός των χώρων στους οποίους ζούμε ή εργαζόμαστε είναι συνήθειες που συμβάλλουν στην καλή υγεία του αναπνευστικού μας συστήματος.

 Για την καλή μας υγεία είναι επίσης σημαντικό να αναπνέουμε από τη μύτη και όχι από το στόμα. Κατά την αναπνοή από τη μύτη ο αέρας υγραίνεται και φιλτράρεται, καθώς μικρές τριχούλες συγκρατούν σκόνη και άλλα μικροσκοπικά σωματίδια. 

Παθητικό κάπνισµα, εξίσου βλαβερό µε το κάπνισµα... Το κάπνισμα προκαλεί σημαντικά προβλήματα στα όργανα του αναπνευστικού καθώς και του κυκλοφορικού συστήματος. 

Πολλές σοβαρές ασθένειες οφείλονται στη βλαβερή αυτή συνήθεια. Γι' αυτό είναι σημαντικό να προτρέπουμε όλους τους ενήλικες που καπνίζουν να προσπαθήσουν να σταματήσουν τη συνήθεια αυτή. Όταν κάποιος καπνίζει, μόρια βλαβερών ουσιών, όπως μόρια πίσσας, νικοτίνης κ.ά., εισέρχονται στους πνεύμονες. Κάποια από τα μόρια αυτά επικάθονται στα τοιχώματα των μικροσκοπικών κυψελίδων και εμποδίζουν την ανταλλαγή αερίων, ενώ άλλα, μέσω των κυψελίδων, περνούν στο αίμα προκαλώντας πολλά διαφορετικά προβλήματα. Είναι προφανές ότι τα περισσότερα από τα βλαβερά μόρια τα εισπνέει ο καπνιστής.

 Ωστόσο, αν είμαστε κοντά του, εισπνέουμε και εμείς βλαβερές ουσίες. Πρέπει, λοιπόν, να αποφεύγουμε την παραμονή σε χώρους που καπνίζουν άλλοι, να αποφεύγουμε, όπως λέμε αλλιώς, το παθητικό κάπνισμα. Οι παθητικοί καπνιστές αντιμετωπίζουν τους ίδιους κινδύνους με τους καπνιστές. Μπορεί να μην καπνίζουμε οι ίδιοι, υποφέρουμε όμως πολλές φορές από τον καπνό των τσιγάρων των άλλων. Λιγότερη σκόνη καλύτερη υγεία Στον αέρα υπάρχουν διάφορα μικροσκοπικά σωματίδια, που δεν μπορούμε να δούμε εύκολα. Όταν αναπνέουμε, τα σωματίδια αυτά καταλήγουν στους πνεύμονές μας. Γι' αυτό καλό είναι να αποφεύγουμε να παραμένουμε στο δωμάτιο, όταν κάποιος ξεσκονίζει ή τινάζει τα χαλιά.

 Ο συχνός αερισμός του δωματίου μας επίσης μπορεί να περιορίσει την ποσότητα των μικροσκοπικών σωματιδίων που αιωρούνται


Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2022

ΕΜΒΙΑ-ΑΒΙΑ

    


ΕΜΒΙΑ - ΑΒΙΑ

Έμβια είναι η άλλη ονομασία που δίνουμε στους ζωντανούς οργανισμούς.
Άβια ονομάζουμε όλα τα άψυχα αντικείμενα που μας περιβάλλουν.

Διαδραστική επανατροφοδότηση και εμπέδωση    ....πατώντας  ΕΔΩ

Παίζω και μαθαίνω        .... πατώντας    ΕΔΩ 

Η ζωή είναι ένα μοναδικό φαινόμενο που αναπτύχθηκε στη γη. Μέχρι στιγμής δε γνωρίζουμε αν υπάρχει ζωή σε κάποιο άλλο σημείο του σύμπαντος. Το ερώτημα της ύπαρξης της ζωής σε άλλον πλανήτη βασανίζει την ανθρωπότητα εδώ και χιλιετίες, καθώς ο άνθρωπος δύσκολα συμφιλιώνεται με την ιδέα της μοναχικής του παρουσίας στο απέραντο σύμπαν. Επιστημονική απάντηση, όμως, δεν υπάρχει στο ερώτημα αυτό.

    Αν υπάρχει ζωή σε άλλο σημείο του σύμπαντος, είναι πολύ πιθανόν ότι δε θα μοιάζει με τη ζωή που αναπτύχθηκε και εξελίχθηκε στη γη, τη ζωή δηλαδή που παρατηρούμε γύρω μας. Η ζωή στη γη αναπτύχθηκε λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών που διαμορφώθηκαν σε αυτή, εκ των οποίων οι πλέον σημαντικές είναι η ύπαρξη νερού και οξυγόνου.
    Ποια είναι όμως τα χαρακτηριστικά της ζωής; Τι διακρίνει τα έμβια, όσα δηλαδή είναι ζωντανά, από τα άβια;
    Η επιστήμη που μελετά το φαινόμενο της ζωής ονομάζεται Βιολογία. Η Βιολογία επιχειρεί να αποκαλύψει τους νόμους που διέπουν τη ζωή στη γη. Η αποσαφήνιση αυτών των νόμων, μεταξύ άλλων, θα συμβάλει στην κατανόηση πιθανών μορφών ζωής που προέρχονται από άλλο σημείο του σύμπαντος και ενδεχομένως να επιτευχθεί μία επικοινωνία μαζί τους.
Φιλλένια Σιδέρη - Νότα Λαζαράκη

ΤΟ ΚΥΤΤΑΡΟ
Το κύτταρο είναι η μικρότερη μονάδα ζωής. Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί αποτελούνται από ένα (μονοκύτταροι) ή περισσότερα (πολυκύτταροι) κύτταρα.
Τόσο τα έμβια όντα όσο και τα άβια αντικείμενα αποτελούνται από τα ίδια στοιχειώδη σωματίδια της ύλης, τα ηλεκτρόνια και τα δύο διαφορετικά κουάρκ από τα οποία αποτελούνται τα άτομα και από τα οποία συγκροτούνται τα μόρια... Τι είναι, λοιπόν, αυτό που διακρίνει τους ζωντανούς οργανισμούς από τα άβια αντικείμενα; Τα έμβια όντα αποτελούνται και αυτά από τα ίδια μόρια, όμως κάποια από αυτά συνδυάστηκαν και συνέθεσαν πολυπλοκότερα μόρια, από τα οποία αποτελούνται τα «ζωντανά» κύτταρα.
    Τα κύτταρα είναι μικροσκοπικά «εργοστάσια» που λειτουργούν με απίστευτη ακρίβεια. Όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί αποτελούνται από ένα ή περισσότερα κύτταρα. Ανεξάρτητα από το σχήμα και τη μορφή τους, που ποικίλλουν πολύ, σε κάθε κύτταρο μπορούμε να διακρίνουμε τρία κύρια μέρη: την κυτταρική μεμβράνη, το κυτταρόπλασμα και τον πυρήνα. Στα φυτικά μόνο κύτταρα παρατηρούμε επίσης το κυτταρικό τοίχωμα, τα χυμοτόπια και τους χλωροπλάστες.
Picture
Picture
    Σε κάθε κύτταρο μπορούμε να διακρίνουμε 3 κύρια μέρη:
  • Κυτταρική μεμβράνη: Διαχωρίζει το κύτταρο από το περιβάλλον του. Από την κυτταρική μεμβράνη περνάνε χρήσιμα υλικά προς το κύτταρο και αποβάλλονται άχρηστα προς τα έξω.
  • Κυταρόπλασμα: Ο χώρος ανάμεσα στην κυτταρική μεμβράνη και τον πυρήνα. Στο κυτταρόπλασμα υπάρχει πλήθος διαφορετικών μικροσκοπικών οργανιδίων με διάφορες λειτουργίες. Το πιο σημαντικό από αυτά τα οργανίδια είναι το μιτοχόνδριο, που αποτελεί το "εργοστάσιο" παραγωγής ενέργειας του κυττάρου.
  • Πυρήνας: Αποτελεί το "κέντρο ελέγχου" όλων των λειτουργιών του κυττάρου. Εδώ βρίσκονται αποθηκευμένες οι γενετικές πληροφορίες του κυττάρου (DNA).
    Στα φυτικά μόνο κύτταρα παρατηρούμε επίσης:
  • Κυτταρικό τοίχωμα: Βρίσκεται πάνω από την κυτταρική μεμβράνη των φυτικών κυττάρων. Είναι συμπαγές και κάνει το κύτταρο άκαμπτο. Τα φυτά δε διαθέτουν σκελετό. Στηρίζονται χάρη στην ακαμψία που προσδίδει στα κύτταρά τους το κυτταρικό τοίχωμα.
  • Χυμοτόπιο: Ο "αποθηκευτικός χώρος" του φυτικού κυττάρου. Στα χυμοτόπια αποθηκεύονται χρήσιμες ουσίες, όπως για παράδειγμα το άμυλο.
  • Χλωροπλάστες: Είναι γεμάτοι με μια πράσινη χρωστική ουσία, τη χλωροφύλλη. Σε αυτήν την ουσία οφείλεται το χαρακτηριστικό πράσινο χρώμα των φύλλων. Στους χλωροπλάστες γίνεται η σημαντικότερη λειτουργία για τη ζωή στη Γη, η φωτοσύνθεση.

    Με βάση τις χαρακτηριστικές λειτουργίες των ζωντανών οργανισμών μπορείς εύκολα να αποφασίσεις αν κάτι είναι ζωντανό ή όχι. Κάποια άβια αντικείμενα ωστόσο παρουσιάζουν μία ιδιοτυπία. Η ξύλινη καρέκλα, για παράδειγμα, είναι άβιο. Έχει κατασκευαστεί όμως από ένα δέντρο που κάποτε ολοζώντανο στεκόταν σε ένα δάσος. Όμοια, το μάλλινο πουλόβερ σου έχει κατασκευαστεί από το μαλλί ενός ζώου, το χαρτί του βιβλίου σου από ένα δέντρο, όπως και ο φελλός στο μπουκάλι του κρασιού, τα δερμάτινα παπούτσια σου από το δέρμα ενός ζώου... 
Τα αντικείμενα που αποτελούν νεκρά τμήματα ζωντανών οργανισμών αποτελούν ειδική υποκατηγορία των άβιων.
Picture






Picture
αμοιβάδα
Picture
βακτήρια
  Στους πολυκύτταρους οργανισμούς τα κύτταρα συνεργάζονται και εξειδικεύονται, καθώς κάθε ομάδα κυττάρων επιτελεί ξεχωριστές λειτουργίες. Στους μονοκύτταρους οργανισμούς όμως το ένα μοναδικό κύτταρο πρέπει να εκτελεί όλες τις λειτουργίες του οργανισμού. Η αμοιβάδα αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ζει στα στάσιμα νερά και κινείται απλώνοντας το κυτταρόπλασμά της προς διάφορες κατευθύνσεις. Έτσι, δεν έχει ποτέ σταθερό σχήμα.
    Οι μονοκύτταροι οργανισμοί, ωστόσο, είναι «σύνθετοι», αν συγκριθούν με τα βακτήρια, τα οποία έχουν ακόμη πιο απλή οργάνωση και μικρότερο μέγεθος. Για να καταλάβεις πόσο μικροσκοπικά είναι τα βακτήρια, σκέψου ότι σε ένα κουταλάκι θα χωρούσαν 100 δισεκατομμύρια από αυτά!
   Κάποιοι μονοκύτταροι μικροοργανισμοί είναι επιβλαβείς για τον άνθρωπο, πολλοί άλλοι όμως είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για την παρασκευή εμβολίων αλλά και τροφίμων. Το γιαούρτι και το κρασί παράγονται χάρη στη ζύμωση που προκαλείται από μικροοργανισμούς.


Picture





Τετάρτη 23 Νοεμβρίου 2022

Δευτερεύουσες αιτιολογικές προτάσεις - Ενότητα ΄΄Διατροφή΄΄ ΣΤ΄ Γλώσσα

 Μαθαίνουμε τις αιτιολογικές προτάσεις ... σχετική βιντεοπαρουσίαση     


      πατάμε  ΕΔΩ


Η γραμματική...




Επανατροφοδότηση και εμπέδωση στις παρακάτω εργασίες...









Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2022

ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ


ΙΣΟΔΥΝΑΜΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ 

για βιντεοπαρουσίαση πατάμε  ΕΔΩ


 Διαδραστικές ασκήσεις - ισοδύναμα κλάσματα

 ( Περνάμε το σωστό μπαστούνι με μαιμού μέσα στον σωστό κρίκο )

πατάμε  ΕΔΩ

ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΡΗΜΑΤΩΝ - ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΩΝ (Διαδραστικές ασκήσεις - Ενότητα ''Διατροφή'' ΣΤ΄ Γλώσσα )


Εγκλίσεις ρημάτων  (Μελετάμε πρώτα την γραμματική)

Διαδραστικές ασκήσεις εγκλίσεις ρημάτων

πατάμε  ΕΔΩ

πατάμε   ΕΔΩ

πατάμε  ΕΔΩ

πατάμε   ΕΔΩ


Η γραμματική με μια ματιά...

Εγκλίσεις είναι οι διαφορετικές μορφές που παίρνει το ρήμα, ώστε να δηλωθεί η στάση του ομιλητή, η τροπικότητα. Ο τρόπος που θα εκφραστεί καθώς μιλάει.

Το ρήμα εμφανίζεται με πέντε διαφορετικές μορφές. Άρα, έχουμε πέντε εγκλίσεις. Αυτές είναι η οριστική, η υποτακτική, η προστακτική, το απαρέμφατο και η μετοχή.

Τις εγκλίσεις μπορούμε να τις χωρίσουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες: α) στις προσωπικές και β) στις απρόσωπες.

  • α) προσωπικές εγκλίσεις, αυτές δηλαδή που έχουν διαφορετικούς τύπους για τα διαφορετικά πρόσωπα του ρήματος. Στις προσωπικές κατατάσσονται: α) η οριστική, β) η υποτακτική και γ) η προστακτική

  • β) απρόσωπες εγκλίσεις, αυτές δηλαδή που έχουν τον ίδιο τύπο για τα διαφορετικά πρόσωπα του ρήματος. Στις απρόσωπες εγκλίσεις κατατάσσονται: α) το απαρέμφατο και β) η μετοχή


Τα παραθετικά των επιθέτων



 Παραθετικά επιθέτων  ( Μελετάμε πρώτα την γραμματική)


πατάμε για διαδιαδραστική ανατροφοδότηση  ΕΔΩ

πατάμε για διαδιαδραστική ανατροφοδότηση ΕΔΩ

πατάμε για διαδιαδραστική ανατροφοδότηση ΕΔΩ

Η γραμματική με μια ματιά...

1. Ο Γιώργος είναι έξυπνος.

2. Ο Γιώργος είναι πιο έξυπνος (ή εξυπνότερος) από τον Πέτρο.

3. Ο Γιώργος είναι ο πιο έξυπνος (ή ο εξυπνότερος) απ’ όλα τα αγόρια της τάξης.

4. Ο Γιώργος είναι πολύ έξυπνος (ή πάρα πολύ έξυπνος ή εξυπνότατος ή πανέξυπνος).

 

Προσέχοντας τα παραπάνω παραδείγματα, μπορούμε να καταλάβουμε πολύ εύκολα τι σημαίνει βαθμοί του επιθέτου και ποια η λειτουργία τους στο λόγο.

 

Στο πρώτο παράδειγμα το επίθετο έξυπνος δίνει απλώς μια ιδιότητα στο υποκείμενο «Γιώργος». Λέμε πως το επίθετο είναι θετικού βαθμού, άρα, θετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει απλώς το χαρακτηριστικό, την ποιότητα ή την ιδιότητα ενός ουσιαστικού.

 

Είναι εντελώς διαφορετική η λειτουργία του επιθέτου στο δεύτερο παράδειγμα. Εδώ έχουμε μια σύγκριση ανάμεσα σε δύο πρόσωπα (το Γιώργο και τον Πέτρο) από την οποία βγαίνει νικητής ο Γιώργος, αφού είναι πιο έξυπνος ή εξυπνότερος. Αφού λοιπόν με τη βοήθεια του επιθέτου συγκρίνουμε, ονομάζουμε το βαθμό του επιθέτου συγκριτικό, άρα συγκριτικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό από ένα άλλο ουσιαστικό.

 

Στο τρίτο παράδειγμα γίνεται πάλι σύγκριση. Αυτή τη φορά ο Γιώργος (το υποκείμενο) συγκρίνεται με όλα τα αγόρια της τάξης, δηλαδή συγκρίνεται με όλα τα όμοιά του. Από τη σύγκριση αυτή βγαίνει και πάλι νικητής! Αφού ξεπέρασε όλους τους συμμαθητές του σε εξυπνάδα πάει να πει πως έχει μια ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό, γι’ αυτό μιλάμε για υπερθετικό, άρα, υπερθετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα σε βαθμό μεγαλύτερο από όλα τα άλλα ουσιαστικά του ίδιου είδους.

 

Και στο τέταρτο παράδειγμα αποδεικνύεται ότι ο Γιώργος έχει μια ιδιότητα στο μεγαλύτερο βαθμό. Άρα ο βαθμός του επιθέτου είναι υπερθετικός.

 

Σε τι διαφέρουν όμως το τρίτο και το τέταρτο παράδειγμα; Στο τρίτο έχουμε σύγκριση με όλα τα όμοια, ενώ στο τέταρτο δεν έχουμε σύγκριση. Γι’ αυτό στο τρίτο παράδειγμα το υπερθετικό ονομάζεται σχετικό υπερθετικό, ενώ στο τέταρτο απόλυτο υπερθετικό, άρα σχετικός υπερθετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα σε βαθμό μεγαλύτερο από όλα τα άλλα ουσιαστικά του ίδιου είδους, ενώ απόλυτος υπερθετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα στο μεγαλύτερο βαθμό.

 

Οι βαθμοί του επιθέτου
θετικόςσυγκριτικόςυπερθετικός
σχετικόςαπόλυτος
απλώς μια ιδιότητασύγκριση με άλλοσύγκριση με όλαη ιδιότητα στον μεγαλύτερο βαθμό
μονολεκτικάέξυπνοςεξυπνότερος εξυπνότατος
πανέξυπνος
περιφραστικάπιο έξυπνοςο εξυπνότερος
ο πιο έξυπνος
πολύ έξυπνος
πάρα πολύ έξυπνος

 

Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός βαθμός ονομάζονται παραθετικά των επιθέτων.

Αυτά σχηματίζονται είτε μονολεκτικά είτε περιφραστικά (με περισσότερες λέξεις).

 





Κυριακή 20 Νοεμβρίου 2022

Η ζωή σε άλλους τόπους(Γλώσσα ΣΤ΄)


Ενότητα/Η ζωή σε άλλους τόπους.   (Γλώσσα ΣΤ΄)

Μελετάμε την γραμματική και για επανατροφοδότηση της ενότητας με διαδραστική μελέτη  πατάμε ΕΔΩ

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

Αιτιολογικές προτάσεις
Ονομάζονται οι εξαρτημένες προτάσεις που φανερώνουν την αιτία, το λόγο για τον οποίο γίνεται αυτό που δηλώνεται στην πρόταση που προσδιορίζουν (και που συνήθως είναι ανεξάρτητη).
π.χ.: Δεν μπορεί να έρθει, γιατί θα δουλεύει μέχρι αργά. 
Ξεχωρίζουμε τις αιτιολογικές προτάσεις στο λόγο από τις λέξεις με τις οποίες αρχίζουν (εισάγονται) και που είναι:
  • οι αιτιολογικοί σύνδεσμοι γιατί, επειδή, διότι, αφού, καθώς, εφόσον.
π.χ.: Mnv το κάνεις αυτό, γιατί δεν είναι σωστό.
Τους είπα να φύγουμε, επειδή ήταν πολύ αργά.
Λυπόταν, διότι έπρεπε να φύγει.
  • κάποιες εκφράσεις που χρησιμοποιούνται ως αιτιολογικοί σύνδεσμοι όπως μια και, μια που
π.χ.: Μια και δεν ήρθε, θα φύγω κι εγώ. 
Θα πάμε βόλτα τελικά, μια που σχόλασε νωρίς. 

Τοπικοί προσδιορισμοί


Για να δηλώσουμε τον τόπο χρησιμοποιούμε τους τοπικούς προσδιορισμούς. Οι τοπικοί προσδιορισμοί απαντούν στην ερώτηση πού και μπορεί να είναι:

α) τοπικά επιρρήματα ή επιρρηματικές φράσεις
π.χ. Το μολύβι σου είναι εδώ. / Καθίσαμε γύρω γύρω.


β) φράσεις με προθέσεις
(συνήθως με τις προθέσεις: από, ίσαμε, κατά, μέχρι, προς, σε, ως)
π.χ. Πήγε προς τα δεξιά.


Να βρεις στις παρακάτω προτάσεις λέξεις και φράσεις που δηλώνουν τόπο:
- Το ιατρείο βρίσκεται στην πλατεία του χωριού.
- Περίμενε με εδώ, πηγαίνω μέχρι το φούρνο και επιστρέφω αμέσως.
- Δεν έχει σταθερή εργασία, δουλεύει εδώ κι εκεί.
- Το απόγευμα θα πάω στα μαγαζιά με τη μητέρα μου και το βράδυ θα πάμε όλοι μαζί στο θέατρο.
- Μένει σε ένα προάστιο της Θεσσαλονίκης.
- Καθόταν και διάβαζε μπροστά από το τζάκι.
- Θέλετε να πάμε γήπεδο;
- Τα παιδιά έπαιζαν στην αυλή τρέχοντας πέρα δώθε.
- Η μητέρα μαγειρεύει στην κουζίνα.
- Αύριο θα τον βρεις στο σχολείο.
- Θέλησε να μείνει σπίτι.
- Το αεροπλάνο προσγειώθηκε στην Αλεξανδρούπολη.
- Τον είδα να παίζει στην αυλή του σπιτιού του.
- Το γήπεδο είναι μία ώρα μακριά από το σπίτι μας. 
- Το καράβι κατευθύνθηκε προς την δύση. 


Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2022

Δευτέρα 14 Νοεμβρίου 2022

Γλώσσα ΣΤ - Ενότητα - Διατροφή



 Η ενότητα διατροφή του σχολικού βιβλίου πατάμε  ΕΔΩ


Για εμπέδωση και ανατροφοδότηση ανοίγουμε τετράδιο εργασιών (α΄τεύχος σελίδες 31-40)

 λύνουμε ασκήσεις πατώντας ΕΔΩ



  Χρήσιμο υλικό  για την ενότητα  '' Διατροφή ''   πατάμε    ΕΔΩ

Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2022

Παραγοντοποίηση σύνθετων αριθμών

 ΠΑΡΑΓΟΝΤΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΝΘΕΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ


Ένας σύνθετος αριθμός μπορεί να εκφραστεί και ως γινόμενο πρώτων αριθμών (γινόμενο πρώτων παραγόντων).


Π.χ. 24= 2*2*2*3             60=2*2*3*5

Μπορούμε να αναλύσουμε ένα σύνθετο αριθμό σε γινόμενο πρώτων παραγόντων με δύο τρόπους:


Α. με δεντροδιαγράμματα


Β. με διαδοχικές διαιρέσεις