Η θέση της Ευρώπης

 

H Ευρώπη, αποκαλούμενη και Γηραιά ήπειρος, καταλαμβάνει συνολικά με τα νησιά έκταση 10.500.000 τετρ. χιλ., το 7% περίπου της συνολικής ξηράς του πλανήτη μας.

Είναι , μετά την Ωκεανία , η πιο μικρή κατοικημένη ήπειρος.

Ο πληθυσμός της, σύμφωνα με στοιχεία των Ηνωμένων Εθνών , του 2007 ,  ξεπερνούσε τα 731.000.000 κατοίκους , περίπου το 11% του παγκόσμιου πληθυσμού.

100 χρόνια πριν όμως , είχε το 25% του παγκόσμιου πληθυσμού και υπολογίζεται ότι το 2050 θα αποτελεί μόνο το 7% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Η Θέση της Ευρώπης:

Είναι στα δυτικά της Ασίας και Βόρεια της Αφρικής

Ανατολικά είναι ενωμένη με την Ασία.

Μαζί αποτελούν την Ευρασία.
Θα μπορούσαμε δηλαδή να πούμε ότι η Ευρώπη είναι μια χερσόνησος της Ασίας.

Σύμφωνα με κάποιους επιστήμονες η Ευρώπη και η Ασία θεωρούνται μία ήπειρος  , η Ευρασία.

Το μεγαλύτερο τμήμα της Ευρώπης εκτείνεται στο
ανατολικό ημισφαίριο εκτός από ένα μικρό μέρος που ανήκει στο δυτικό ημισφαίριο και στη βόρεια εύκρατη ζώνη εκτός από ένα πάλι μικρό μέρος στο βόρειο μέρος της που ανήκει στο βόρειο πολικό κύκλο.

Τα σύνορα της Ευρώπης:

με την Ασία είναι η οροσειρά των Ουραλίων ορέων και ο Καύκασος. Σύνορα επίσης θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν η Κασπία και η  Μαύρη θάλασσα

Με την Αφρική που βρίσκεται νότια της Ευρώπης,  χωρίζεται με τη Μεσόγειο θάλασσα και τον πορθμό του Γιβραλτάρ

Τέλος δυτικά βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό και
           βόρεια από τον Αρκτικό ωκεανό

Η θέση της Ευρώπης είναι ευνοϊκή όσον αφορά την επικοινωνία με τις άλλες ηπείρους , τις συγκοινωνίες και το διεθνές εμπόριο.
Δίκαια λοιπόν έχει χαρακτηριστεί ως "σταυροδρόμι τριών ηπείρων".

Εκτείνεται (χωρίς τα νησιά) από το Βορρά και το Ακρωτήριο Νordkapp της Νορβηγίας ως Νότια στο ακρωτήριο Τarifa στο Γιβραλτάρ της Ισπανίας

και από την Ανατολή και τα Ουράλια όρη στη Ρωσία  έως το ακρωτήριο cabo da roca της Πορτογαλίας , Δυτικά.

Η νήσος Γαύδος , νότια της Κρήτης , είναι το νοτιότερο άκρο της Ευρώπης.

Στις πόλεις της Ευρώπης πραγματοποιούνται οι μεγαλύτερες διεθνείς εκθέσεις προϊόντων και γίνονται συγκεντρώσεις επί πολιτιστικών θεμάτων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη των διεθνών συγκοινωνιών, με τις οποίες πραγματοποιούνται οι μετακινήσεις των ανθρώπων και οι μεταφορές των προϊόντων.

Η θέση της Ευρώπης 

ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ 

ΠΑΤΑΜΕ ΕΔΩ

ΣΥΝΔΕΣΗ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

 Με πόσους τρόπους συνδέονται οι προτάσεις;

Οι προτάσεις στα νέα ελληνικά, συνδέονται με τρεις τρόπους μεταξύ του

1. με ασύνδετο σχήμα

2. με παρατακτική σύνδεση

3. με υποτακτική σύνδεση

 

1. Τι είναι το ασύνδετο σχήμα;

Πολλές φορές, όταν μιλάμε και θέλουμε να μεταδώσουμε μια πληροφορία γρήγορα, λέμε τις προτάσεις τη μια αμέσως μετά την άλλη,

 π.χ.   [Ο Γιώργος πλύθηκε], [ντύθηκε].

Στο παράδειγμα υπάρχουν δύο προτάσεις, αφού υπάρχουν δύο ρήματα.
Η κάθε πρόταση μπαίνει δίπλα στην άλλη.
Δεν υπάρχει κάποια λέξη που να τις ενώνει.
Χωρίζονται μεταξύ τους με κόμμα.

Αυτός ο τρόπος σύνδεσης λέγεται ασύνδετο σχήμα.

 Π.χ {Χόρευαν}, {πηδούσαν}, {τάραζαν τον κόσμο από τις φωνές}.

Τρεις προτάσεις , γιατί υπάρχουν τρία ρήματα , χωρίς σύνδεσμο , που χωρίζονται με κόμμα.

Συμπέρασμα:

Στο ασύνδετο σχήμα οι προτάσεις δε συνδέονται μεταξύ τους· απλώς μπαίνει η μία δίπλα στην άλλη και χωρίζονται με κόμμα.

 

2. Τι είναι η παρατακτική σύνδεση;

 Λέγεται παρατακτική ή παράταξη, γιατί με αυτήν παρατάσσουμε δηλαδή τοποθετούμε ισοδύναμες προτάσεις τη μία μετά την άλλη.

Κύρια + κύρια ή Δευτερεύουσα + δευτερεύουσα

Το προηγούμενο παράδειγμα [Ο Γιώργος πλύθηκε], [ντύθηκε] μπορούμε να το πούμε και με άλλο τρόπο, π.χ.

[Ο Γιώργος πλύθηκε] και [ντύθηκε].

Στο παράδειγμα υπάρχουν πάλι δύο προτάσεις. Η πρώτη όμως και η δεύτερη τώρα ενώνονται με το και. Συνδέονται δηλαδή με μια λέξη που λέγεται σύνδεσμος.

[Τους είδε] και [έτρεξε να τους µιλήσει].
Ούτε μιλούσε ούτε έγραφε.
Ήξερε την αλήθεια αλλά δεν έλεγε τίποτε.
Ο αδελφός μου όλη μέρα ή έπαιζε ή  έτρωγε ή κοιμόταν.

Συμπέρασμα:

Στην παρατακτική σύνδεση οι προτάσεις παρατάσσονται, δηλ. μπαίνουν η μία δίπλα στην άλλη, και συνδέονται μεταξύ τους με συνδέσμους, τους παρατακτικούς συνδέσμους.

3. Τι είναι η υποτακτική σύνδεση;

 Τα προηγούμενα παραδείγματα:

[Ο Γιώργος πλύθηκε], [ντύθηκε]           ασύνδετο

[Ο Γιώργος πλύθηκε] και [ντύθηκε]    παρατακτική σύνδεση

μπορούμε να τα πούμε και με τρίτο τρόπο, πιο σύνθετο, π.χ.

[Ο Γιώργος ντύθηκε], [αφού είχε πλυθεί.]    Υποτακτική σύνδεση

        1η πρόταση         2η πρόταση 
                                            

Στο παράδειγμα υπάρχουν πάλι οι δύο προτάσεις.
Οι δύο προτάσεις δεν είναι ισοδύναμες.
Η πρόταση που "κουβαλάει" το κυρίως νόημα είναι η πρώτη, η κύρια.

 

Ας δούμε άλλο ένα παράδειγμα:

[Θέλω]   [να φάω] ,   [γιατί πεινάω]

      1η πρ.     2η πρ.         3η πρ.

Στο παράδειγμα υπάρχουν τρεις προτάσεις.
Η πρώτη (Θέλω) είναι η κύρια, η πρόταση που "κουβαλάει" το κυρίως νόημα.
Η δεύτερη πρόταση (να φάω) είναι δευτερεύουσα και υποτάσσεται στην πρώτη .
Η τρίτη πρόταση (γιατί πεινάω) είναι κι αυτή δευτερεύουσα, υποτάσσεται όμως στην προηγούμενη δευτερεύουσα (να φάω).

Συμπέρασμα:

Στην υποτακτική σύνδεση μια δευτερεύουσα πρόταση (δπ) υποτάσσεται σε μια κύρια πρόταση (κπ) ή σε μια άλλη δευτερεύουσα πρόταση (δπ) και συνδέονται με τους υποτακτικούς συνδέσμους.

Για να θυμάμαι...

Ασύνδετο σχήμα
πρόταση , πρόταση , πρόταση , πρόταση

 Παρατακτική σύνδεση
πρόταση - παρατακτικός σύνδεσμος - πρόταση - παρατακτικός σύνδεσμος - πρόταση

 Υποτακτική σύνδεση
 κπ-υποτακτικός σύνδεσμος-δπ-υποτακτικός σύνδεσμος-δπ

κπ=κύρια πρόταση , δπ=δευτερεύουσα πρόταση

Για να μάθουμε να διακρίνουμε εύκολα αν η σύνδεση των προτάσεων είναι παρατακτική ή υποτακτική, θα πρέπει να ξέρουμε καλά τους συνδέσμους.

Η παρατακτική σύνδεση γίνεται µε τους  παρατακτικούς συνδέσμους:

1. συμπλεκτικοί: και (κι), ούτε, μήτε, ουδέ, μηδέ

2. αντιθετικοί: αλλά, μα, όμως, παρά, μόνο, ωστόσο, εντούτοις, μάλιστα, ενώ,

           μολαταύτα, εξάλλου, μολονότι

3. Διαχωριστικοί ή διαζευκτικοί: ή, είτε

4. συμπερασματικοί: λοιπόν, άρα, επομένως

5. επεξηγηματικός: δηλαδή

Η υποτακτική σύνδεση γίνεται με τους παρακάτω υποτακτικούς συνδέσμους:

1. Ειδικοί: ότι, πως, που  (ειδικές προτάσεις)

2. Τελικοί: να, για να (τελικές προτάσεις)

3. Χρονικοί: όταν, καθώς, αφού, αφότου, ενώ, πριν, πριν να, προτού, ώσπου,

ωσότου, όποτε (χρονικές προτάσεις)

4. Αιτιολογικοί: γιατί, διότι, επειδή, αφού  (αιτιολογικές προτάσεις)

5. Υποθετικοί: αν, εάν, άμα  (υποθετικές προτάσεις)

6. Αποτελεσματικοί: ώστε, ώστε να, που (αποτελεσματικές προτάσεις)

7. Διατακτικοί: μήπως, μη(ν) (διστακτικές ή ενδοιαστικές προτάσεις)

Άλλες συνδετικές λέξεις στην υποτακτική σύνδεση

1. υποτακτικοί σύνδεσμοι: όταν, ότι, γιατί, αν  κτλ.

2. Μόρια: να

3. Συνδεσμικές φράσεις: την ώρα που, κάθε φορά που, εκεί που

4. Αναφορικές αντωνυμίες: όποιος, όσος, ό,τι, ο οποίος, που    (αναφορικέςπροτάσεις)

5. Αναφορικά επιρρήματα: όπου, όπως, που, όσο (αναφορικές προτάσεις)

6. Ερωτηματικές αντωνυμίες: ποιος, τι, πόσος  (ερωτηματικές προτάσεις)

7. Ερωτηματικά επιρρήματα: πού, πώς, πότε, πόσο  (ερωτηματικές προτάσεις)

Εξάσκηση στα είδη σύνδεσης προτάσεων πατάμε ΕΔΩ