ΕΓΚΛΙΣΕΙΣ ΡΗΜΑΤΩΝ - ΠΑΡΑΘΕΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΩΝ (Διαδραστικές ασκήσεις - Ενότητα ''Διατροφή'' ΣΤ΄ Γλώσσα )

Εγκλίσεις ρημάτων  (Μελετάμε πρώτα την γραμματική)

Διαδραστικές ασκήσεις εγκλίσεις ρημάτων

πατάμε  ΕΔΩ

πατάμε   ΕΔΩ

πατάμε  ΕΔΩ

πατάμε   ΕΔΩ

Η γραμματική με μια ματιά...

Εγκλίσεις είναι οι διαφορετικές μορφές που παίρνει το ρήμα, ώστε να δηλωθεί η στάση του ομιλητή, η τροπικότητα. Ο τρόπος που θα εκφραστεί καθώς μιλάει.

Το ρήμα εμφανίζεται με πέντε διαφορετικές μορφές. Άρα, έχουμε πέντε εγκλίσεις. Αυτές είναι η οριστική, η υποτακτική, η προστακτική, το απαρέμφατο και η μετοχή.

Τις εγκλίσεις μπορούμε να τις χωρίσουμε σε δύο μεγάλες κατηγορίες: α) στις προσωπικές και β) στις απρόσωπες.

• α) προσωπικές εγκλίσεις, αυτές δηλαδή που έχουν διαφορετικούς τύπους για τα διαφορετικά πρόσωπα του ρήματος. Στις προσωπικές κατατάσσονται: α) η οριστική, β) η υποτακτική και γ) η προστακτική

• β) απρόσωπες εγκλίσεις, αυτές δηλαδή που έχουν τον ίδιο τύπο για τα διαφορετικά πρόσωπα του ρήματος. Στις απρόσωπες εγκλίσεις κατατάσσονται: α) το απαρέμφατο και β) η μετοχή

Τα παραθετικά των επιθέτων

 Παραθετικά επιθέτων  ( Μελετάμε πρώτα την γραμματική)

πατάμε για διαδιαδραστική ανατροφοδότηση  ΕΔΩ

πατάμε για διαδιαδραστική ανατροφοδότηση ΕΔΩ

πατάμε για διαδιαδραστική ανατροφοδότηση ΕΔΩ

Η γραμματική με μια ματιά...

1. Ο Γιώργος είναι έξυπνος.

2. Ο Γιώργος είναι πιο έξυπνος (ή εξυπνότερος) από τον Πέτρο.

3. Ο Γιώργος είναι ο πιο έξυπνος (ή ο εξυπνότερος) απ’ όλα τα αγόρια της τάξης.

4. Ο Γιώργος είναι πολύ έξυπνος (ή πάρα πολύ έξυπνος ή εξυπνότατος ή πανέξυπνος).

 

Προσέχοντας τα παραπάνω παραδείγματα, μπορούμε να καταλάβουμε πολύ εύκολα τι σημαίνει βαθμοί του επιθέτου και ποια η λειτουργία τους στο λόγο.

 

Στο πρώτο παράδειγμα το επίθετο έξυπνος δίνει απλώς μια ιδιότητα στο υποκείμενο «Γιώργος». Λέμε πως το επίθετο είναι θετικού βαθμού, άρα, θετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει απλώς το χαρακτηριστικό, την ποιότητα ή την ιδιότητα ενός ουσιαστικού.

 

Είναι εντελώς διαφορετική η λειτουργία του επιθέτου στο δεύτερο παράδειγμα. Εδώ έχουμε μια σύγκριση ανάμεσα σε δύο πρόσωπα (το Γιώργο και τον Πέτρο) από την οποία βγαίνει νικητής ο Γιώργος, αφού είναι πιο έξυπνος ή εξυπνότερος. Αφού λοιπόν με τη βοήθεια του επιθέτου συγκρίνουμε, ονομάζουμε το βαθμό του επιθέτου συγκριτικό, άρα συγκριτικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό από ένα άλλο ουσιαστικό.

 

Στο τρίτο παράδειγμα γίνεται πάλι σύγκριση. Αυτή τη φορά ο Γιώργος (το υποκείμενο) συγκρίνεται με όλα τα αγόρια της τάξης, δηλαδή συγκρίνεται με όλα τα όμοιά του. Από τη σύγκριση αυτή βγαίνει και πάλι νικητής! Αφού ξεπέρασε όλους τους συμμαθητές του σε εξυπνάδα πάει να πει πως έχει μια ιδιότητα σε μεγαλύτερο βαθμό, γι’ αυτό μιλάμε για υπερθετικό, άρα, υπερθετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα σε βαθμό μεγαλύτερο από όλα τα άλλα ουσιαστικά του ίδιου είδους.

 

Και στο τέταρτο παράδειγμα αποδεικνύεται ότι ο Γιώργος έχει μια ιδιότητα στο μεγαλύτερο βαθμό. Άρα ο βαθμός του επιθέτου είναι υπερθετικός.

 

Σε τι διαφέρουν όμως το τρίτο και το τέταρτο παράδειγμα; Στο τρίτο έχουμε σύγκριση με όλα τα όμοια, ενώ στο τέταρτο δεν έχουμε σύγκριση. Γι’ αυτό στο τρίτο παράδειγμα το υπερθετικό ονομάζεται σχετικό υπερθετικό, ενώ στο τέταρτο απόλυτο υπερθετικό, άρα σχετικός υπερθετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα σε βαθμό μεγαλύτερο από όλα τα άλλα ουσιαστικά του ίδιου είδους, ενώ απόλυτος υπερθετικός είναι ο βαθμός που δηλώνει πως ένα ουσιαστικό έχει ένα χαρακτηριστικό, μια ποιότητα ή μια ιδιότητα στο μεγαλύτερο βαθμό.

 

Οι βαθμοί του επιθέτου
	θετικός	συγκριτικός	υπερθετικός
			σχετικός	απόλυτος
	απλώς μια ιδιότητα	σύγκριση με άλλο	σύγκριση με όλα	η ιδιότητα στον μεγαλύτερο βαθμό
μονολεκτικά	έξυπνος	εξυπνότερος		εξυπνότατος πανέξυπνος
περιφραστικά		πιο έξυπνος	ο εξυπνότερος ο πιο έξυπνος	πολύ έξυπνος πάρα πολύ έξυπνος

 

Ο συγκριτικός και ο υπερθετικός βαθμός ονομάζονται παραθετικά των επιθέτων.

Αυτά σχηματίζονται είτε μονολεκτικά είτε περιφραστικά (με περισσότερες λέξεις).