ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΑΤΟΙΚΙΑ-ΑΓΓΕΛΙΕΣ ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ

ΕΛΛΕΙΠΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

• Είναι οι προτάσεις που λείπει ένας ή και περισσότεροι κύριοι όροι (YΠΟΚΕΙΜΕΝΟ-ΡΗΜΑ –ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΜΕΝΟ)

 Χρησιμοποιούνται πολύ συχνά, ιδίως στον προφορικό λόγο.

 Καταλαβαίνουμε εύκολα τον όρο ή τους όρους που παραλείπονται.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:

Ο Θανάσης είναι εργατικός, ενώ ο Γιώργος δεν είναι. (ενν. το κατηγορούμενο εργατικός)

Έξυπνο το αστείο σου.(ενν. το ρήμα ήταν)

Έγραψα. (ενν. το υποκείμενο εγώ)

ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑ

Συντομογραφία είναι η γραφή λέξεων ή φράσεων σε μικρότερη μορφή, παραλείποντας τμήματος ή τμημάτων των λέξεων χάριν συντομίας και οικονομίας χώρου.
Κάποιες συντομογραφίες χρησιμοποιούνται καθολικά και δεν χρειάζονται επεξήγηση. Ειδικά σε λεξικά και εγκυκλοπαίδειες που γράφονται σε χαρτί η χρήση συντομογραφιών είναι απαραίτητη και συνήθως διευκρινίζεται στις πρώτες σελίδες.

Παραδείγματα π. χ. - παραδείγματος χάριν
ΒΔ –  Βορειοδυτικά

π.μ - προ μεσημβρίας

π.Χ - προ Χριστού

τ.μ - τετραγωνικά μέτρα

 ΑΡΚΤΙΚΟΛΕΞΑ

 Αρκτικόλεξο ή Ακρωνύμιο ονομάζεται ο σύντομος τρόπος γραφής που παράγεται από τα αρχικά γράμματα ή τις συλλαβές των λέξεων μιας φράσης (συνήθως ονόματα οργανισμών, σωματείων, υπηρεσιών κ.ά) και γράφεται πάντα με κεφαλαία γράμματα. Η λέξη αρκτικόλεξο προέρχεται από τις λέξεις αρκτικός (που σημαίνει αυτός που βρίσκεται στην αρχή) και λέξη.

Η χρήση ακρωνύμιων ξεκίνησε κυρίως από τις ανάγκες εξοικονόμησης χώρου στον τύπο αλλά και χρόνου στον λόγο (π. χ. το ακρωνύμιο Δ.Σ που σημαίνει Διοικητικό Συμβούλιο συνήθως διαβάζεται ως δου σου). Πολλές φορές το αρκτικόλεξο, για λόγους ευκολότερης ή πιο εύηχης προφοράς, περιλαμβάνει εκτός από τα αρχικά γράμματα μιας συστατικής λέξης και φωνήεντα που ακολουθούν, π. χ. ΠΡΟ.ΠΟ. Παρόλο που το ορθό είναι να χρησιμοποιείται τελεία μετά το αρχικό γράμμα κάθε λέξης ή συλλαβής, πολλές φορές για λόγους ευκολίας η τελεία παραλείπεται.

Παραδείγματα
Ο.Τ.Ε. - Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος
Δ.Ε.Η. - Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού

ΤΑ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΑ ΕΠΙΘΕΤΑ

Αυτά είναι τα επίθετα που φανερώνουν ποσοτική ή αριθμητική σχέση ή έννοια του ουσιαστικού στο οποίο αναφέρονται. Π.χ. ένας –δύο- τρεις μαθητές, πρώτος –τρίτος –δέκατος –εικοστός στη σειρά, διπλάσιος –πενταπλάσιος –δεκαπλάσιος κόπος, κ.λ.π. Χωρίζονται ανάλογα με τη σημασία τους σε:

1. Απόλυτα λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν ορισμένο πλήθος από πρόσωπα, ζώα, πράγματα, κ.λ.π.(δέκα παιδιά, είκοσι δραχμές, κ.λ.π.). Τα απόλυτα αριθμητικά επίθετα δύο-δυο και από το πέντε ως το εκατό δεν κλίνονται, ενώ από το διακόσια και πάνω έχουν μόνο Πληθυντικό αριθμό. Επίσης τα απόλυτα αριθμητικά από το 13 ως το 19 γράφονται με μία λέξη, ενώ από το 21 και πάνω με δύο, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10, που γράφονται με μία.

 

2. Τακτικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν τη σειρά, την τάξη των ουσιαστικών. Π.χ. Ο πρώτος μαθητής, η δεύτερη μέρα, η έκτη τάξη, ο δωδέκατος μήνας, ο δέκατος πέμπτος όροφος, ο εικοστός αιώνας, κ.λ.π. Τα τακτικά αριθμητικά από το 13 και πάνω γράφονται με δύο λέξεις, εκτός από τα πολλαπλάσια του 10 που γράφονται με μία.

3. Πολλαπλασιαστικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν από πόσα απλά μέρη αποτελείται κάτι. Π.χ. απλός κόμπος, διπλός κόπος, τριπλή προσπάθεια, κ.λ.π.

4. Aναλογικά λέγονται τα αριθμητικά επίθετα που φανερώνουν πόσες φορές ένα ποσό είναι μεγαλύτερο από ένα άλλο. Π.χ. αυτός είναι διπλάσιος σε ύψος από τον άλλο, οι 50 δρχ. είναι πενταπλάσιες από τις 10 δρχ., το καινούριο σπίτι μας είναι τριπλάσιο από την παλιό, κ.λ.π.
   Ορθογραφία του εννέα - εννιά: Γράφονται με δύο ν μόνο όσα επίθετα γίνονται από το εννιά και έχουν μέσα ολόκληρες τις λέξεις εννέα ή εννιά. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις γράφονται με ένα ν. Π.χ.(εννιακόσιοι, εννεαπλάσιος, ενενηνταπλάσιος, ενενηκοστός, ένατος, κ.λ.π.).