ΕΝΟΤΗΤΑ 1 / Η ΦΙΛΗ ΜΑΣ Η ΘΑΛΛΑΣΣΑ

Η φίλη μας η θάλασσα

Λίγα λόγια για τα κείμενα
Το θέμα μας είναι το θαλάσσιο περιβάλλλον, και εδώ περιέχονται δύο άρθρα (ένα από εφημερίδα και το άλλο από το διαδίκτυο), που μας δίνουν βασικές πληροφορίες για τη μεγάλη οικολογική καταστροφή που προκάλεσε το Νοέμβριο του 2002 η βύθιση του δεξαμενόπλοιου «Πρεστίζ» στη θαλάσσια περιοχή βορειοδυτικά της Ισπανίας.
Τα κείμενα αυτά μας ενημερώνουν με διάφορα στοιχεία (αριθμούς, γεγονότα κ.λπ.) για το μέγεθος της καταστροφής που προκάλεσε αυτό το ατύχημα, ένα από τα σοβαρότερα «οικολογικά» ατυχήματα των τελευταίων ετών.
Οι πετρελαιoκnλίδες που προκλήθηκαν μετά τη βύθιση του πλοίου ρύπαναν χιλιόμετρα ακτών και οδήγησαν στο θάνατο χιλιάδες θαλάσσιους οργανισμούς (θαλασσοπούλια, ψάρια).Έτσι, ήταν επόμενο η καταστροφή αυτή να προκαλέσει την άμεση κινητοποίηση όχι μόνο των κυβερνήσεων των χωρών στις οποίες δημιουργήθηκε πρόβλημα, αλλά και διεθνών οργανώσεων για την προστασία του περιβάλλοντος.




Οι σημαντικότεροι κίνδυνοι που απειλούν τις θάλασσές μας

Υπεραλίευση / Βιομηχανική αλιεία
Γιγάντια πλοία που διαθέτουν υπερσύγχρονο εξοπλισμό είναι σε θέση να εντοπίσουν με ταχύτητα και ακρίβεια τα κοπάδια ψαριών. Αυτός ο εκσυγχρονισμένος αλιευτικός στόλος έχει ξεπεράσει τα όρια της θαλάσσιας οικολογίας. Καθώς εξαντλούνται τα μεγαλύτερα ψάρια, ο επόμενος στόχος είναι τα αμέσως μικρότερα κ.ο.κ. (Ο Δρ. Ντάνιελ Πόλι, ειδικός σε θέματα αλιείας στον Καναδά, προειδοποιεί πως εάν το φαινόμενο αυτό συνεχιστεί τα παιδιά μας θα τρέφονται με μέδουσες). Με απλά λόγια, όλο και περισσότεροι άνθρωποι διεκδικούν όλο και λιγότερα ψάρια με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται η υφιστάμενη κρίση που απειλεί τη ζωή στις θάλασσες.

Αλιεία με συρόμενα αλιευτικά εργαλεία βυθού.
Οι σύγχρονες αλιευτικές μέθοδοι είναι τρομερά καταστροφικές.
Κάθε χρόνο, η αλιεία με συρόμενα δίχτυα γίνεται αιτία να πεθάνουν περίπου 300 χιλιάδες φάλαινες, δελφίνια και φώκαινες παγκοσμίως. Ο εγκλωβισμός τους στα δίχτυα των αλιευτικών σκαφών αποτελεί τη μεγαλύτερη απειλή για την επιβίωση πολλών ειδών.
Επιπλέον, ορισμένες αλιευτικές μέθοδοι εκτός από τα θαλάσσια είδη καταστρέφουν και το θαλάσσιο περιβάλλον. Τα συρόμενα εργαλεία βυθού, για παράδειγμα, καταστρέφουν ολόκληρους αρχαίους κοραλλιογενείς υφάλους που απαντώνται σε μεγάλο βάθος καθώς και άλλα ευαίσθητα οικοσυστήματα. Σε ορισμένες περιοχές, η μέθοδος αυτή μπορεί να συγκριθεί με την όργωμα μίας έκτασης πολλές φορές ετησίως.

Πειρατικά αλιευτικά σκάφη
Μετά την καταστροφή των παραδοσιακών περιοχών αλίευσης του βορρά, η συστηματική αλιεία στρέφεται ολοένα και περισσότερο προς την Αφρική και τον Ειρηνικό Ωκεανό.

Τα πειρατικά αλιευτικά σκάφη που δε συμμορφώνονται με τους κανονισμούς, στην πραγματικότητα, κλέβουν το αλίευμα από τις περιοχές αυτές που θεωρούνται από τις πιο φτωχές, με αποτέλεσμα να τούς στερούν την τροφή και το εισόδημα τα οποία έχουν απόλυτη ανάγκη. Αλλά και τα αλιευτικά που δρουν στα πλαίσια του νόμου, παραχωρούν ένα μικρό μόνο ποσοστό των κερδών τους στα αφρικανικά κράτη και τα κράτη του Ειρηνικού.
Υδατοκαλλιέργειες
Η καλλιέργεια θαλάσσιων ειδών (ψαριών και οστρακόδερμων) συχνά θεωρείται ως το μέλλον της βιομηχανίας θαλασσινών. Ωστόσο, η βιομηχανία εκτροφής γαρίδων ίσως αποτελεί την πιο καταστροφική και άδικη μορφή υδατοκαλλιέργειας παγκοσμίως οδηγώντας στην εξάντληση των φυσικών πόρων. Γίνονται πολύ συχνά αναφορές σε εκχερσώσεις Mangrove, καταρρεύσεις ιχθυαποθεμάτων, εκχερσώσεις της γης των τοπικών κοινωνιών αλλά και φόνοι εξαιτίας των συμφερόντων που καλύπτουν την εκτροφή της γαρίδας.

Κλιματικές αλλαγές
Η θάλασσα και τα είδη που ζουν σε αυτή πρόκειται να επηρεαστούν από τις επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας της γης και των κλιματικών αλλαγών με τρόπο μη αναστρέψιμο. Σύμφωνα με τους επιστήμονες, η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, με την αύξηση της θερμοκρασίας των θαλάσσιων υδάτων, θα προκαλέσει άνοδο της στάθμης της θάλασσας και αλλαγή της κατεύθυνσης των θαλάσσιων ρευμάτων. Οι συνέπειες έχουν ήδη αρχίσει να γίνονται αισθητές. Ολόκληρα είδη θαλάσσιων θηλαστικών και ψαριών απειλούνται εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας – γιατί απλά δεν μπορούν να επιβιώσουν στις νέες συνθήκες. Για παράδειγμα, το ότι μεγάλες κοραλλιογενείς περιοχές αποχρωματίζονται και στην συνέχεια νεκρώνουν αποδίδεται στην άνοδο της θερμοκρασίας των θαλάσσιων υδάτων.

Ρύπανση
Μία ακόμη σημαντική επίπτωση της ανθρώπινης δραστηριότητας στο θαλάσσιο περιβάλλον είναι η ρύπανση. Παραδείγματα είναι η ρύπανση από το πετρέλαιο, τα λύματα αποχετεύσεων ,τα βιομηχανικά απόβλητα, τα αστικά και βιομηχανικά λύματα, τα βιομηχανικά ατυχήματα, η εξόρυξη μεταλλευμάτων, οι γεωργικές απορροές και τα φυτοφάρμακα, και η διαρροή ραδιενέργειας.


Τρόποι προστασίας των θαλασσών

• Ενημέρωση του κοινού για τις ωφέλειες που προσφέρει η θάλασσα και η κατάλληλη εκπαίδευσή του.
• Η κρατική φροντίδα για την προστασία των θαλασσών με τη θέσπιση σχετικών νόμων.
• Η συνετή διαxείριση του θαλάσσιου πλούτου.
• Η συνεισφορά καθενός από εμάς είναι σημαντική για αυτό οφείλουμε:
• Να μην πετάμε σκουπίδια στις ακτές και τις θάλασσες, καθώς και σε κάθε είδους υδροβιότοπο (ποτάμια, λίμνες).
• Να μην ακολουθούμε παράνομες μεθόδους αλιείας.
• Να συμμετέχουμε εθελοντικά σε προγράμματα καθαρισμού και προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
• Να καταγγέλλουμε τις παράνομες ενέργειες όλων όσοι καταστρέφουν το θαλάσσιο περιβάλλον.
• Να φροντίζουμε ενεργά για την ενημέρωση των συνανθρώπων μας σχετικά με τη σημασία των θαλασσών και των υγροτόπων στη ζωή μας. Στο πλαίσιο αυτό μπορούμε να συμμετέχουμε σε οργανώσεις προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος.

ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗΟρθογραφικές παρατnρήσεις oτnv κλiσn των ρnμάτων

• Έχουν κατάληξη -τε και γράφονται με ε τα ρήματα που βρίσκονται στο β' πληθυντικό πρόσωπο της ενεργητικής φωνής.
Τα ρήματα δηλαδή που έχουν υποκείμενο την προσωπική αντωνυμία εσείς, η οποία είτε υπάρχει στην πρόταση είτε εννοείται.
π.χ. (Εσείς) μn ρυπαίνετε τις θάλασσες.
Πρόταση
Υποκείμενο (Υ) (Εσείς) Ρήμα (Ρ) μn ρυπαiνετε Αντικείμενο (Α) τις θάλασσες.

• Έχουν κατάληξη -ται και γράφονται με αι τα ρήματα που βρίσκονται στο γ' ενικό πρόσωπο της παθητικής φωνής.
Τα ρήματα δηλαδή που έχουν υποκείμενο την προσωπική αντωνυμία αυτός, -ή, -ό, η οποία είτε υπάρχει στην πρόταση είτε εννοείται.
π.χ. Αυτό δε γίνεται.
Ο πατέρας (αυτός) έρχεται.

Υποκείμενο (Υ) Αυτό Ρήμα (Ρ) δε γίνεται

Ο πατέρας (= αυτός) Ρήμα (Ρ) έρχεται




Επίσης έχουν κατάληξη -ται και γράφονται με αι και τα απρόσωπα ρήματα της παθητικής φωνής, ρήματα δηλαδή που χρησιμοποιούνται μόνο στο γ΄ ενικό πρόσωπο και δεν έχουν κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο ζώο ή πράγμα (αφηρημένη έννοια, ιδιότητα κ.λπ.) για υποκείμενο π.χ.:

Φαίνεται (γενικά) πως θα βρέξει.
Δεν επιτρέπεται (γενικά) το κoλύμπι.
αλλά
Γιατί,κύρια,δεν επιτρέπετε(Υ/εσείς) στα παιδιά να παίζουν στην αυλή;

• Γενικά, η ορθογραφία των ρηματικών καταλήξεων (ε ή αι) στον ενεστώτα χρόνο εξαρτάται άμεσα από το πρόσωπο (το υποκείμενο) και τον αριθμό του ρήματος και από τη φωνή στην οποία αυτό βρίσκεται.